تأمّلی در اخبار ملاقات امام زین العابدین علیه السلام با مسلم بن عُقبه در قیام حَرّه

ملاقات امام زین العابدین(ع) با مسلم بن عقبه در قیام حرّه به صورت های مختلف نقل شده است. بررسی اخبار این ملاقات می تواند ابهام موجود پیرامون یکی از حوادث بحث برانگیز زندگانی سیاسی حضرت زین العابدین(ع) را برطرف سازد و بخشی از سیره سیاسی مکتب تشیّع در دوره تقیّه را تبیین کند. امّا بررسی هایی که پیش تر در خصوص این اخبار صورت گرفته کافی به نظر نمی رسد. به همین دلیل مقاله حاضر دو مسأله را در جریان این ملاقات مورد بررسی قرار داده است؛ یکی مسأله همراهان امام(ع) در این ملاقات، و دیگر مسأله بیعت آن حضرت(ع) با مسلم. در مسأله اوّل، مستندات تاریخی بر این دلالت دارد که امام(ع) برای در أمان ماندن از شرّ مسلم خود را در پناه کسی از جمله مروان و عبدالملک قرار نداده است. در مسأله دوم نیز مستندات متعددی ارائه شده است که بیعت امام(ع) با مسلم به شکلی که در آن امام(ع) اظهار بندگی نسبت به یزید کرده باشد مردود است. همچنین شواهدی برای وقوع جعل از سوی عباسیان در این دسته از اخبار ارائه شده است که می تواند زمینه ساز تحقیقات بعدی در خصوص اخبار این ملاقات باشد.